Η αντικαπιταλιστική αριστερά απέναντι στην κεντροαριστερή διαχείριση

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Τη συνάντησή μας δεν φωτίζουν ο λαμπερός ήλιος και ο γαλανός ουρανός της πατρίδας μας, αλλά σκιάζει ο γκρίζος διεθνής ορίζοντας. Τα τύμπανα του πολέμου ακούγονται πάλι δυνατά. Το ιμπεριαλιστικό τέρας διψάει πάλι για αίμα. Η 11η Σεπτέμβρη ήταν η πιστολιά του αφέτη. Από τότε και ύστερα ο πόλεμος και η απειλή του είναι πια μόνιμα εργαλεία στην παγκόσμια διπλωματική σκακιέρα.

Kαταβάλλεται συστηματική προσπάθεια να εξοικειωθεί ολόκληρη η Ανθρωπότητα με τον πόλεμο ως μέσο άσκησης διεθνούς πολιτικής, στο όνομα ανώτερων αρχών και ιδανικών. Μια προσπάθεια που βρήκε πεδίο εφαρμογής στην έξαρση των συλλογικών ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων όπου γης όχι προς όφελος συγκεκριμένων ιμπεριαλιστικών πράξεων, ή για την αναδιάταξη των διεθνών ισορροπιών ανάμεσα στα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις δεν έχουν βασικό στόχο μόνο τη δημιουργία ζωτικών χώρων για κάθε ξεχωριστό ιμπεριαλιστικό κέντρο ή συνασπισμό αλλά και τον εκβιασμό βίαιων κοινωνικό-πολιτικών και οικονομικών αναπροσαρμογών. Αυτό που πρυτανεύει πια είναι οι πρωταρχικά γενικώτερες ανάγκες μιας «ανοιχτής οικονομίας της αγοράς» ως το κατάλληλο πατρόν για να κοπούν και να ραφτούν στα μέτρα της όλες οι περιοχές του πλανήτη.

Μ' αυτό το μοντέλο ο σύγχρονος καπιταλισμός επιχειρεί να λύσει τις αξεπέραστες και δομικές αντιθέσεις, που τον διαπερνούν με κορυφαία τη διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στις παραγωγικές και υλικές δυνατότητες της σημερινής κοινωνίας, χάρη στην εντυπωσιακή επιστημονικό-τεχνική έκρηξη των παραγωγικών δυνάμεων με πρωτόγνωρους ρυθμούς, εύρος και βάθος και στη ραγδαία εξάπλωση της κοινωνικής ανέχειας και αβεβαιότητας για το σύνολο των εργαζομένων στρωμάτων λόγω της καπιταλιστικής ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων της ανάπτυξης αυτής.

Έχει γίνει επίσης ξεκάθαρο ότι αυτή η βασική αντίθεση δε μπορεί να αντιμετωπισθεί ούτε βέβαια να λυθεί μόνο ή κύρια με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και γενικά της οικονομίας χωρίς την επίλυση του προβλήματος της ανατροπής του σημερινού δυσμενούς συσχετισμού δυνάμεων σε εθνικό αλλά και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Όσο η τεχνολογία, η παραγωγή και η οικονομία εξακολουθούν να μένουν σιδηροδέσμιες της αγοράς, του ιδιωτικού συμφέροντος και των επιχειρηματικών πολυεθνικών γιγάντων, η ανάπτυξη τους δεν συνεισφέρει στην κοινωνική απελευθέρωση, αλλά στην κοινωνική υποδούλωση, στην κοινωνική συντριβή και αποξένωση.

Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός, εκμεταλλευόμενος ασφαλώς και την συνολική υποχώρηση της Αριστεράς μετά την προσωρινή ήττα της δεκαετίας του '90, για να επιτύχει τους σκοπούς του για παγκόσμια κυριαρχία και για μεγιστοποίηση των κερδών του μέσα από την ένταση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων δε διστάζει να πετάξει από παντού το ένδυμα ακόμα και αυτής της τυπικής αστικής δημοκρατίας. Σήμερα προχωρά ακόμα πιο πέρα από συγκυριακές αντιδραστικές εκτροπές και μεμονωμένα φασιστικά πραξικοπήματα, σε μια συνολική αντιδραστική αναθεώρηση ακόμη και των πιο στοιχειωδών κανόνων και των τυπικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, που καταγράφονται στα συντάγματα όλων των αστικών κοινοβουλευτικών δημοκρατιών. Αυτό δεν απηχεί μόνο τις πολιτικές επιλογές των πιο αντιδραστικών κι επιθετικών κύκλων του ιμπεριαλισμού αλλά τις γενικώτερες ανάγκες ανασυγκρότησης της κοινωνικο-οικονομικής διάρθρωσης του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Για να λύσει αυτά τα προβλήματα θωρακίζει την εξουσία του με υπερκρατικές υπερεθνικές κατασταλτικές δομές, αλλά και για κάτι άλλο. Γιατί γνωρίζει τις κοινωνικές εκρήξεις που με βεβαιότητα αναμένονται και θα προκύψουν από τις αντιδράσεις και την αντικειμενική ριζοσπαστικοποίηση της συνείδησης των εργαζομένων.

Απέναντι σ' αυτό το μόνιμο εφιάλτη του ο σύγχρονος μονοπωλιακός καπιταλισμός αντιτάσσει όχι μόνο την καταστολή αλλά και τη περιβόητη «συναίνεση».

Συναίνεση που βρίσκει, είναι αλήθεια ακόμα σχετικά εύκολα στο πρόσωπο της σύγχρονης Ευρωπαϊκής και όχι μόνο Σοσιαλδημοκρατίας, η οποία και αυτή πέταξε και το τελευταίο φύλλο συκής της όποιας διαφοροποίησης της από την παραδοσιακή φιλελεύθερη Δεξιά και βάζει πλάτη με πιο επιθετικό πολλές φορές τρόπο στον ολοκληρωτικό πόλεμο που διεξάγεται ενάντια στη συνολική κατάσταση της εργατικής τάξης. Άλλος ένας πικρός καρπός των δραματικών ανατροπών του τέλους του 20ου αιώνα.

Έτσι φτάσαμε σε μια πρωτοφανή διαστροφή εννοιών μια χωρίς προηγούμενο ιδεολογική επίθεση σε μια «εικονική πραγματικότητα» στην πολιτική ζωή των Ευρωπαϊκών χωρών. Το βάθεμα της κρίσης βαφτίζεται «σταθερή ανάπτυξη», η ραγδαία παραγωγική υποβάθμιση σε «οικονομική δυναμική», η αύξηση της κερδοσκοπίας σε «προσέλκυση επενδύσεων», το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας σε «αναπτυξιακή πολιτική», η χωρίς όρους παράδοση στα ιδιωτικά μονοπώλια σε «ελευθερία της αγοράς» και «ανταγωνιστική ιδιωτική πρωτοβουλία». Η τραγική επιδείνωση της βιοποριστικής κατάστασης των εργαζομένων σε «βελτίωση του βιοτικού επιπέδου», η έκρηξη και διάχυση της μαζικής ανεργίας σε «νέες ευκαιρίες απασχόλησης», η απεξάρθρωση και η διάλυση της κοινωνικής ασφάλισης, της δημόσιας υγείας και παιδείας σε «θεμελίωση της κοινωνικής αλληλεγγύης», η αναβίωση της απολυταρχίας σε «συμμετοχική δημοκρατία». Αυτά είναι τα συστατικά της σούπας της κεντροαριστερής διαχείρισης που ξαναζεστάθηκε και σερβιρίστηκε πάλι στη γειτονική Ιταλία. Το βασικό διακύβευμα των Ιταλικών εκλογών δεν ήταν η ήττα της αμετροέπειας και της φασίζουσας συμπεριφοράς του πληθωρικού «καβαλλιέρε» και η νίκη της σοβαρής και συγκροτημένης παρουσίας του ορθολογιστή «προφεσσόρε», αλλά η επιλογή του καλύτερου οχήματος για το πέρασμα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων πιο εύκολα και με λιγότερους κραδασμούς με τη νεκρανάσταση του εγχειρήματος της «Ελιάς». Όμως άλλο πράγμα τι θέλεις και άλλο πράγμα τι μπορείς να κάνεις. Το εκλογική αποτέλεσμα ήταν φτωχό και οριακό. Έτσι συμβαίνει πάντα όταν δεν προσφέρεις λύσεις που απαντούν στις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων δεν είναι εύκολο να νικήσεις ακόμα και με αντίπαλο έναν κλόουν. Για μας τίποτα δεν είναι τελεσίδικο. Όλα εξαρτώνται απόλυτα από τη θέληση και την αποφασιστικότητα των εργαζομένων όχι μόνο να υπερασπιστούν τις κατακτήσεις τους και να αποκρούσουν την επίθεση που δέχονται αλλά και ν' αντεπιτεθούν και να κερδίσουν και καινούργιες κατακτήσεις. Εδώ το γαλλικό παράδειγμα έχει να μας διδάξει πολλά: Τη νικηφόρα εκστρατεία του «ΟΧΙ» στο Ευρωσύνταγμα ακολούθησε η εξέγερση των προαστίων, που ήταν το πρελούδιο της πρόσφατης νικηφόρας γενικευμένης πια εξέγερσης ενάντια στο νόμο Ντε Βιλπέν για τo Συμβόλαιο Πρώτης Απασχόλησης. Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι όσο κι αν σοβαρά κομμάτια της γαλλικής Αριστεράς δε θέλησαν και δε μπόρεσαν να βγάλουν τα σωστά συμπεράσματα από την εξέγερση των προαστίων, η οποία να τονίσουμε δεν έγινε για τη μαντήλα και για το κοράνι, αλλά για τη δουλειά και τη μόρφωση, η γενικευμένη επίθεση που ακολούθησε ενάντια στη νεανική απασχόληση δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφιβολίας ότι στο χορό του θανάτου που στήθηκε γύρω από τα δικαιώματα και το μέλλον μας κανείς δε μένει απέξω ανεξάρτητα από καταγωγή, χρώμα και θρησκεία.

Αλλά και μια ματιά στις εξελίξεις της Γερμανίας μάλλον θα πρέπει να μας πείσει ότι ήταν οι διαδηλωτές της Δευτέρας, που απέτρεψαν τη δοκιμή του κεντροαριστερού εγχειρήματος σε Ομοσπονδιακό επίπεδο, παρότι αυτό βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε κάποια Ομόσπονδα κρατίδια. Αυτοί δημιούργησαν τις αναστολές για την πλήρη σύμπραξη Αριστερού Κόμματος και S.P.D.

Στην Ελλάδα, βασική κατεύθυνση της κυβερνητικής πολιτικής, τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν.Δ. είναι η ενίσχυση ακόμη και με προκλητικό τρόπο των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου, η ικανοποίηση των κερδοσκοπικών ορέξεων των ξένων και ντόπιων μονοπωλιακών οικονομικών συμφερόντων, σύμφωνα πάντα με τις άνωθεν και έξωθεν υποδείξεις της Ε.Ε. Πιστός βοηθός και συμπαραστάτης στην εφαρμογή αυτών των πολιτικών με υποδειγματική συνέπεια και αξιοσημείωτη κοινωνική αναλγησία στέκεται η πλειοψηφία των ηγεσιών της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, ενώ η προσπάθεια συγκρότησης ταξικού πόλου στο συνδικαλιστικό κίνημα μέσα από το ΠΑΜΕ, παραμένει αναντίστοιχη των απαιτήσεων και της επείγουσας ανάγκης να ξεπεραστεί η κρίση και ν' ανακάμψει η συμμετοχή των εργαζομένων στη βάση, στα πρωτοβάθμια σωματεία, ώστε ν' αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση. Τούτο συμβαίνει διότι ο ταξικός αυτός πόλος συγκροτείται σε παραταξιακή βάση έχει από την αρχή συνδεθεί με συγκεκριμένο πολιτικό χώρο κι αυτό δε βοηθάει στον απεγκλωβισμό και τη συσπείρωση μεγάλου αριθμού εργαζομένων σε ταξική κατεύθυνση. Αγαπητοί Συναγωνιστές και Σύντροφοι, 103 χρόνια μετά τη συγγραφή του σπουδαίου λενινιστικού έργου προβάλλει πάλι δραματικά το ερώτημα: ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Στο ερώτημα αυτό δυστυχώς οι απαντήσεις δεν είναι πολλές, είναι μόνο δύο: Ή θα δεχθούμε τη φαντασίωση της βελτίωσης του καπιταλιστικού συστήματος, όπως πολλοί έκαναν σπέρνοντας την ηττοπάθεια, την υποχώρηση και το συμβιβασμό και θα προσπαθήσουμε κι εμείς να βολευτούμε όπως όπως με δαύτο, κηρύσσοντας με τη σειρά μας το τέλος των μεγάλων ουτοπιών, ή θα επιμείνουμε στο απελευθερωτικό όραμα της ταξικής κοινωνίας, και θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να κάνουμε κτήμα των εργαζομένων της χώρας μας και της Ευρώπης την αναγκαιότητα του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Στο δρόμο αυτό, εάν τον διαλέξουμε, μας περιμένουν κι άλλα επείγοντα και σημαντικά: Ν' αποκρούσουμε την πρωτοφανή ναζιστικής έμπνευσης αντικομμουνιστική εκστρατεία, που βρίσκεται σε εξέλιξη στον Ευρωπαϊκό χώρο, ενωμένοι και αποφασισμένοι για σύγκρουση μέχρι το τέλος, αλλά και να μιλήσουμε με θάρρος και τόλμη στην εργατική τάξη και στους λαούς των χωρών μας για τα αίτια της κατάρρευσης του σοσιαλιστικού εγχειρήματος του 20ου αιώνα. Δυστυχώς σε τούτο τον αιώνα, είδαμε εξουσίες στο όνομα της εργατικής τάξης που ενσάρκωσαν την δραματική ρήση του Κρέοντα προς την Αντιγόνη στο ομώνυμο έργο του Ζαν Ανούϊγ «Η εξουσία είναι αγέλαστη παιδί μου». Το έργο κρατάει τα πρόσωπα και την υπόθεση της αντίστοιχης αρχαίας τραγωδίας μόνο που δεν αναφέρεται στον αιώνα του Σοφοκλή αλλά στον 20ο αιώνα. Αγέλαστες, ανάλγητες και αναίσθητες στις ανάγκες και στις επιθυμίες των ανθρώπων εξουσίες γνωρίσαμε τον 20ο αιώνα.

Εδώ ακριβώς υπάρχουν κάποιοι φίλοι και σύμμαχοι που μας λένε: Μη μιλάτε πολύ. Η κουβέντα για την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η πολλή κουβέντα για δημοκρατία στο σοσιαλισμό ζημιώνει την υπόθεση, αξιοποιείται απ' τον ταξικό εχθρό και απογοητεύει τους εργαζόμενους. Πως μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε με την άποψη αυτή όταν είμασταν εκεί και ξέρουμε, γιατί τον είδαμε να σωριάζεται νεκρός μπροστά στα κατάπληκτα μάτια μας από την έλλειψη της; Πως μπορούν να εμπνευστούν οι εργαζόμενοι, να πάψουν να αισθάνονται στριμωγμένοι με την πλάτη στον τοίχο, όταν δε μάθουν τα πάντα για το εγχείρημα του 20ου αιώνα; Για τις επιτυχίες αλλά και για τις αποτυχίες που οδήγησαν στην πτώση του; Πως θα πάρουν κουράγιο και να βάλουν πλάτη, για να ξεκολλήσει ο ήλιος από τη λάσπη, όταν δεν ξέρουν όχι μόνο τι πρέπει να γίνει αλλά και τι πρέπει να μη γίνει, σε μια καινούργια έφοδο στον ουρανό;

Ζητείται λοιπόν επειγόντως πολιτικό υποκείμενο. Εμείς από την πλευρά μας θεωρούμε χρήσιμη την ανταλλαγή απόψεων, ακόμα και την αντιπαράθεση στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού φόρουμ, αλλά σε καμμία περίπτωση δεν θεωρούμε ότι αυτό μπορεί να παίξει τέτοιο ρόλο όπως τελείως λαθεμένα και έξω από κάθε πραγματικό δεδομένο κάνει το πρόσφατα ιδρυθέν Ευρωπαϊκό Αριστερό Κόμμα. Το πλαίσιο του ΕΚΦ μπορεί να είναι αρκετό για όποιους επιλέγουν να κινηθούν στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος και στα όρια ανοχής της ιμπεριαλιστικής μονοπωλιακής Ε.Ε. Άλλωστε η μέχρι τώρα πορεία του ΕΚΦ το αποδεικνύει. Στο εσωτερικό του δρουν δυνάμεις με τελείως αντίθετους ιδεολογικούς και πολιτικούς προσανατολισμούς. Οι μέχρι τώρα πρωτοβουλίες που ανέλαβε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν άτολμες, ευκαιριακές, χωρίς συνέχεια και στρατηγική ενώ σε κεφαλαιώδη ζητήματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, το Ευρωσύνταγμα, προτίμησε τη σιωπή, αλλά και την ανοικτή υποστήριξη, όπως π.χ. η ΣΕΣ εκφράστηκε υπέρ του Ευρωσυντάγματος.

Γι' αυτούς τους λόγους, λοιπόν πιστεύουμε στην αναγκαιότητα συγκρότησης ενός αριστερού αντιϊμπεριαλιστικού και αντικαπιταλιστικού μετώπου, πόλου συσπείρωσης ευρύτερων δυνάμεων για ν' ανανεώσουμε την ελπίδα της σοσιαλιστικής προοπτικής και του μαρξικού οράματος της απελευθερωμένης κοινωνίας σε κάθε χώρα της Ευρώπης ξεχωριστά. Το μέτωπο πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που προτείνουμε, μέτωπο ανοιχτό στην κοινωνία και σε όλους όσους είτε οργανωμένες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, είτε ανένταχτους αγωνιστές και αγωνίστριες αποδέχονται το πλαίσιο του, πιστεύουμε ότι μπορεί ν' αποτελέσει μια ισχυρή πειστική και φερέγγυα αριστερή αντικαπιταλιστική πρόταση και αποτελεσματικό εργαλείο αγώνα:

α) Για τη μεταμόρφωση της καπισταλιστικής ιδιοκτησίας σε κοινωνική.

β) Για Ευρώπη ελεύθερη από πυρηνικά όπλα, ξένες βάσεις και στρατούς και κράτη προτεκτοράτα, ανοικτή στους λαούς του κόσμου δημοκρατική και φιλειρηνική.

γ) Για ν' αντισταθούμε στον ιμπεριαλιστικό ρόλο των ΗΠΑ και της Ε.Ε., να απαιτήσουμε τη διάλυση του ΝΑΤΟ και γενναίες περικοπές στις στρατιωτικές δαπάνες.

δ) Ν' αναζητήσουμε δρόμους για την ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος πέρα από τις λογικές της ταξικής συνεργασίας μέσα από την αυτονομία και τη βαθιά ανανέωση του τρόπου λειτουργίας των οργανώσεων.

ε) Για δημόσια δωρεάν εκπαίδευση και υγεία, λαϊκή στέγη και γενικευμένη και χωρίς όρους κοινωνική ασφάλιση.

ζ) Να κρατήσουμε δημόσιο ότι απέμεινε και να πάρουμε πίσω ότι ιδιωτικοποιήθηκε σε ενέργεια, μεταφορές, δημόσιο χώρο, παιδεία, υγεία, πρόνοια.

η) Μέτρα αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας, μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και ανάπτυξη οικολογικά καθαρών πηγών ενέργειας.

θ) Πλήρη ενσωμάτωση όλων των μεταναστών-μεταναστριών. Οι μετανάστες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εργατικής τάξης των χωρών μας. Δε χρειάζονται τη φιλανθρωπία και τη συμπόνοια μας. Χρειάζεται να τους δούμε σαν ταξικά μας αδέλφια και να τους καλέσουμε να αγωνιστούν μαζί μας μέσ' απ' τα συνδικάτα και τις άλλες λαϊκές οργανώσεις.

Η εργατική τάξη τον 21ο αιώνα θα είναι πολυεθνική σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Το πολιτικό της υποκείμενο θα είναι πολυεθνικό. Η επανάστασή της θα είναι πολυεθνική.

ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΕΥΡΩΠΗ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ Η ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ

|| Επιστροφή || 'Αλλα Τεύχη || Αρχική Σελίδα ||